Fanatisme in het drama Charlie Hebdo: Rouwen of denken ? (Adagium)

bougie1

Opinie door Alex Gbansé | 13 januari 2015 | Alexgbanse.com

Even terug in de tijd op Utøya. Op 22 juli 2011 doodde Anders Breivik 69 jonge militanten van de Socialistische Partij in Noorwegen. Kort daarvoor op diezelfde dag pleegde hij een bomaanslag in Oslo waarbij 8 mensen om het leven kwamen. Breivik, 32 jaar oud toen hij zijn slachtpartij pleegde, is een rechts-extremist. Hij beweerde tegen de Islam en het Marxisme in Europa te vechten. In hetzelfde jaar een paar maanden later, in de nacht van 2 november 2011, is het kantoor van het Franse satirische, onconventionele en anti-establishment Cartoons blad Charlie Hebdo het doelwit van een aanslag met een molotovcocktail. Deze aanslag was een actie van moslim-extremisten tegen een eenmalige uitgave genaamd “Charia Hebdo”, een satire met daarin Profeet Mahomet als gastredacteur. Charlie Hebdo moest na die aanslag ergens anders onderdak zien te vinden, maar bleef doorgaan met wat voor veel moslims als godslastering [blasfemie] wordt ervaren.

De tragische gebeurtenissen in Parijs tussen woensdag 7 januari en vrijdag 9 januari 2015 kennen wij intussen allemaal. Twee zwaarbewapende jonge Franse mannen, de gebroeders Saïd [32] en Chérif [34] Kouachi, geboren en getogen in Frankrijk van Noord Afrikaanse ouders, dringen het nieuwe kantoor van Charlie Hebdo binnen. Op koelbloedige wijze vermoorden ze 12 mensen binnen en buiten het kantoor, onder wie de hoofdredacteur, Stéphane Charbonnier, journalisten en politieagenten. De volgende ochtend schiet Amedy Coulibaly een stagiaire politie agente dood. Chérif en Amedy zijn bevriend geraakt in de gevangenis van Fleury-Mérogis [Essonne], de grootste gevangenis van Europa. Amedy is net als de gebroeders Kouachi een Fransman. Zijn ouders zijn migranten uit het zuiden van Mali, niet ver van de grens met Ivoorkust. Vrijdag 9 januari dringt Amedy een winkelcentrum in Parijs binnen. Hij houdt urenlang ongeveer 17 mensen in gijzeling. De drie daders van deze aanslagen worden vrijdag 9 januari rond 5 uur door Franse elite troepen gedood. Het lichaam van Amedy krijgt een zee aan kogels te verwerken, meer dan 40. Het dodental na twee dagen bloedbad in Parijs loopt op naar 17, ofwel 20 inclusief de daders, plus een groot aantal gewonden.

De aanslag op de journalisten van Charlie Hebdo wordt in korte tijd als aanslag tegen de vrijheid van meningsuiting bestempeld. De commotie in Frankrijk en daarbuiten, in het bijzonder binnen de EU, is ongekend groot.

Mijn eerste reactie op die beruchte woensdag 7 januari 2014 is: hoe kan dit ? Wij betreuren als mens allemaal de tragische gebeurtenissen, maar moeten wij allemaal in de massahysterie meegaan ? Hoe verklaar je dit intense projectiemechanisme waardoor velen zich met de slachtoffers in Parijs identificeren om vervolgens te gaan rouwen ? Terwijl er amper vier jaar geleden op de dood van 77 mensen in Noorwegen veel minder heftig op werd gereageerd ? Is dat omdat de gebeurtenissen in Parijs, in Frankrijk plaatsvinden ? Of is het omdat moslimsextremisten de daders zijn in tijden van oorlog tegen DAESH [IS] in Irak en Syrië ? Of Komt het doordat een groot aantal slachtoffers redactieleden waren ? Heeft deze massa(rouw)solidariteit iets met de ontwikkeling op sociale media te maken ?

Hoezo een aanval op de vrijheid van meningsuiting in Frankrijk terwijl cabaretier Dieudonné M’Bala M’Bala begin 2014 in een aantal steden niet mocht optreden vanwege het feit dat zijn toneelstukken door sommigen als anti-Joodse werden ervaren ? Hoezo een aanval op de persvrijheid terwijl Charlie Hebdo ooit als Hara-Kiri is begonnen en begin jaren 70 vanwege een verbod van de Franse overheid van naam moest veranderen ?

Dat vrijheid vaak een relatief, subjectief, elastisch en vaag begrip is hebben wij de afgelopen dagen kunnen ervaren. Een afschuwelijke aanslag op redactieleden in een stad als Parijs waar tientallen of misschien honderden redacties actief zijn zet de massa niet aan het nadenken. Men zoekt niet naar de diepere motieven. De voor de hand liggende discrepantie is niet meer relevant. De ongelijkheden in welvaart in onze samenleving worden buiten beschouwing gelaten. Men wil zich niet met de daders identificeren, maar kiest, bewust of onbewust, massaal partij voor de slachtoffers. De grote media doen gewoon aan mee. Vooraanstaande politici gebruiken uit hypocrisie de gruwelijke moorden om hun eigen fouten te verdoezelen. De afkomst van de daders telt. De Huidskleur en de als alibi religie bepalen instinctief onze afschuw. De vrijheid van meningsuiting, onze democratie moet worden beschermd. Er wordt angst gezaaid en naïeve burgers worden bang gemaakt om vervolgens vrijheden van hen af te pakken in naam van de strijd tegen terroristen.

Dit alles terwijl wij kort geleden jongeren uit West-Europese minderheden vrij lieten om zich bij het “Vrij Syrische Leger” aan te sluiten om het seculiere bewind van president Assad te bestrijden. Wij gaan zover dat wij wapens aan moslim-fundamentalisten in Libië en Syrië leveren, zolang ze maar in de in onze ogen oncontroleerbare bewinden [Assad en Kadhafi] kunnen bevechten. Dezelfde vrijheid pakken wij echter af zodra diezelfde jongeren zich bij DAESH willen aansluiten.

Het tragische is dat men bij het onconventionele en anti-establishment Charlie Hebdo nog steeds lol over al die hypocrisie kan hebben. «Willem, dessinateur de Charlie Hebdo ne goûte d’ailleurs guère cette vague de soutien. « Nous avons beaucoup de nouveaux amis, comme le pape, la reine Elizabeth ou Poutine: ça me fait bien rire »»

« Willem, cartoonist bij Charlie Hebdo is op geen enkele manier van al die steunbetuigingen gecharmeerd. Wij hebben talloze nieuwe vrienden, zoals de Paus, Koningin Elizabeth of Poetin: het maakt mij aan het lachen » in Lepoint.fr, 11 januari 2015.

Hiermee houdt zeker de discussie over respect voor andermans geloof, overtuiging of afkomst niet op. Is de mensheid nog in staat om tussen geboorte en dood in harmonie, rechtvaardigheid en verdraagzaamheid en zonder gevoel van superioriteit of inferioriteit te handelen ? Hoeveel mensen als Volkert van der Graaf, Mohammed Bouyeri, Breivik , Kouachi of Amedy staan dan er nog op ons te wachten in de toekomst ?

Commentaires Facebook